Jaarverslag 2019

Bestuursverslag

Taken en financiering

Meerjarenbeleid en bekostiging van ambities

Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid is een stichting, statutair opgericht in 1997 en ingeschreven in de gemeente Hilversum. Beeld en Geluid is op grond van de Mediawet door de minister van OCW aangewezen om het media-archief van de publieke omroep in stand te houden en te exploiteren. Het ontvangt voor zijn taken een structurele Rijksbijdrage.Voorts ontvangt Beeld en Geluid per 2017 van OCW ook beperkt middelen uit de Cultuurbegroting op grond van de BIS / Wet op het specifiek cultuurbeleid en de Erfgoedwet. Het instituut ontvangt deze middelen in het kader van beheer- en presentatie-activiteiten ten behoeve van de perscollectie die in eigendom van Beeld en Geluid is gekomen na de fusie met het voormalig Persmuseum op 2 mei 2017.

Naast deze subsidies ontvangt Beeld en Geluid additionele subsidie van het ministerie van OCW, de Europese Commissie en andere instellingen en fondsen ter financiering van activiteiten die bijdragen aan de realisatie van haar ambities.

Additioneel gefinancierde activiteiten

Beeld en Geluid maakt intern onderscheid tussen structureel en additioneel gefinancierde activiteiten. Deze taken behoren tot de kerntaken van Beeld en Geluid maar de additionele gefinancierde activiteiten kunnen slechts uitgevoerd worden wanneer er additionele middelen beschikbaar gesteld worden. Dit kunnen subsidies zijn die verstrekt worden door het ministerie OCW en de Europese commissie. Ook andere overheden en instanties verstrekken soms deze additionele middelen. In het financieel verslag worden deze activiteiten niet afzonderlijk verantwoord. Wel worden de structurele en additionele financiering apart gepresenteerd. Naast de genoemde middelen voor de additionele gefinancierde activiteiten ontvangt Beeld en Geluid middelen vanuit fondsen en/of goede doelen loterijen. De activiteiten die hiermee uitgevoerd kunnen worden, worden in het financieel jaarverslag niet apart verantwoord maar de ontvangen middelen wel.

BankGiro Loterij

De BankGiro Loterij draagt als vaste partner van Beeld en Geluid bij aan de realisatie van publiekspresentaties en programmering over media. In 2019 is de bijdrage van de loterij gebruikt voor meerdere doelen, zoals de tentoonstelling Serieus Grappig, actualisatie van de Experience, ontwikkeling van het arrangement Wijs met Media en onderdelen van de viering van 100 jaar Radio zoals de ontwikkeling van de tentoonstelling KinderRadioFabriek en het hoorspel Stemfraude.

De bijdrage bestaat uit een vaste bijdrage van driehonderdduizend euro en een variabel bedrag dat door de deelnemers van de BankGiro Loterij geoormerkt is voor Beeld en Geluid. Voor de deelnemers van de loterij organiseren wij twee keer per jaar een exclusief evenement over actuele onderwerpen in de media. De geoormerkte spelers ontvangen een speciale nieuwsbrief om geïnformeerd te blijven over het aanbod van Beeld en Geluid.

Goed Geld Gala van de BankGiro Loterij

Culturele ANBI status

Beeld en Geluid is door de Belastingdienst aangewezen als Culturele Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). De status van culturele ANBI geeft donateurs de mogelijkheid om gebruik te maken van de belastingvoordelen van de Schenkingswet.

Bestuur en organisatie

Samenstelling bestuur

Het bestuur bestaat per 1 februari 2018 uit de heer E.F.M. van Nispen tot Sevenaer (directeur-bestuurder).

Eppo van Nispen tot Sevenaer
Nevenfuncties bestuur

De nevenfuncties van de heer Van Nispen tot Sevenaer in 2019 bestonden uit (allen onbezoldigd):

  • Bestuur Ridderschap van Gelderland
  • Bestuurslid Get Oud
  • Lid jury Johannes van Dam prijs

Uit hoofde van functie:

  • Bestuurslid Netwerk Digitaal Erfgoed
  • Bestuur Prins Claus Fonds
  • Lid Raad van Toezicht Muiderslot
  • Lid OnderwijsAdviesRaad MIC Hogeschool van Amsterdam
  • Lid adviesraad NTR
  • Lid Raad van Advies Universiteit van Amsterdam Faculteit Geesteswetenschappen
  • Lid VNG Expertisecentrum lokale journalistiek
  • Lid Bestuur Forever Radio
  • Lid Bestuur MediaPerspectives
  • Lid Jubileumcomité Kinderboekenmuseum
  • Voorzitter Stuurgroep Netwerk Mediawijsheid

Organisatie en medewerkers 

Bij Beeld en Geluid werkten op 31 december 2019 195 medewerkers (172,6 fte) van wie 41 medewerkers met een tijdelijk dienstverband. Er waren 31 stagiair(e)s in 2019 actief en 61 vrijwilligers (met een gemiddelde inzet van 242 uur per vrijwilliger). 52% Van de medewerkers van Beeld en Geluid is vrouw.

Het ziekteverzuim daalde verder naar 2,17% over 2019 (in 2018 2,44% en in 2017 4,3%). Het verlooppercentage in 2019 bedroeg 8,7%.

35 Collega's volgenden in 2019 een individuele opleiding of coachingstraject. De gemiddelde leeftijd van onze medewerkers is 43 jaar.

Sociale lasten en pensioenen

2017

2018

2019

Gemiddeld aantal fte

150

160

173

Sociale lasten

1.168.240

1.456.955

1.603.462

Pensioenen

898.742

852.698

904.351

Totaal

2.066.982

2.309.653

2.507.813

Financieel resultaat

Beeld en Geluid heeft het boekjaar afgesloten met een negatief exploitatieresultaat van € 0,78 miljoen dat volgens plan wordt onttrokken aan de bestemmingsreserve. Dit resultaat is circa € 0,5 miljoen gunstiger uitgevallen dan begroot. De lagere afschrijvingslasten in 2019 hebben met name geleid tot dit gunstiger resultaat.

In de begrote afschrijvingslasten waren ook de jaarlijkse afschrijvingslasten opgenomen van de inmiddels afgeschreven Experience. De hierdoor ontstane meevaller wordt geheel toegevoegd aan de bestemmingsreserve voor de vernieuwing van het museum.

De solvabiliteit is per balansdatum 13% (2018: 14,5%). Het is te verwachten dat door het inzetten van de bestemmingsreserves deze in de komende jaren zal dalen.

De verstrekker van de enige lening aan Beeld en Geluid (Bank Nederlandse Gemeenten) heeft voldoende zekerheden. Het feit dat Beeld en Geluid geen nieuw vreemd vermogen hoeft aan te trekken, maakt het niet nodig beleid te ontwikkelen om de solvabiliteit te verbeteren. In 2020 zal beoordeeld worden wat een wenselijke aan te houden buffer (reserve) zou moeten zijn

De liquiditeitspositie is in 2019 min of meer gelijk gebleven. De current ratio is ten opzichte van vorig jaar gedaald; 2.6 ten opzichte van 3,06 in 2018. Beeld en Geluid kan op de korte en middellange termijn aan zijn verplichtingen voldoen zonder vreemd vermogen aan te trekken.

De liquiditeiten van Beeld en Geluid worden conform het ‘treasurystatuut’ op rekeningen geplaatst bij banken met minimaal een AA-rating van één van de erkende ratingbureaus (Standard & Poor, Moody’s of Fitch IBCA) voor geldmarktproducten. De per 1 april geldende negatieve rente op deze rekeningen vormen een klein risico voor het resultaat, omdat hier in de begroting geen rekening mee was gehouden. Naast deze rekeningen gebruikt het instituut verder geen financiële producten om haar liquiditeiten onder te brengen.

Naar verwachting zullen de liquiditeiten in 2020 en 2021 afnemen. De investeringen voor de vernieuwing gaan plaatsvinden en de afdeling Victorie (ICT) staat voor grote vervangingsinvesteringen van circa € 4 miljoen. Deze relatief grote investeringen zijn voorzien en vormen geen enkele bedreiging voor een gezonde liquiditeitspositie van Beeld en Geluid op de korte en lange termijn. Het is de verwachting dat current ratio eind 2021 gezakt zal zijn naar 2,25 wat nog altijd zonder meer gezond is.

Verantwoording bestedingen en prestaties BIS en erfgoedwet

De middelen uit het BIS en Erfgoedwet zijn ook in 2019 gezet voor activiteiten rondom de presentatie van de collectie van het Persmuseum. Een groot deel van de activiteiten vond zijn weerslag in de satire-tentoonstelling ‘Serieus Grappig’ en de programmering daaromheen.

De tentoonstelling ‘Serieus Grappig’ was te zien van 8 februari tot 15 september 2019 en is in samenwerking met De Speld tot stand gekomen. Deze tentoonstelling belichtte de werking en het doel van satire maar stelde ook aan de orde waaróm satire zo belangrijk is en laat de bezoeker nadenken waar hun eigen grenzen liggen als het om spot gaat. Dit alles werd geïllustreerd met een rijke collectie aan memorabilia, televisiefragmenten en unieke spotprenten binnen het thema.

Rondom de tentoonstelling organiseerde Beeld en Geluid iedere laatste donderdag van de maand een ‘satirisch avondje uit’ waarbij bekende satire makers zoals Youp van ‘t Hek, Koefnoen, Paul Haenen, Jack Spijkerman, Arjan Ederveen en De Speld meer vertellen over hun werk en inspiratiebronnen.

De cast van Koefnoen tijdens een 'satirisch avondje uit'

Voor kinderen organiseerden we in samenwerking met de MuseumJeugdUniversiteit een collegereeks over satire. Daarin behandelden o.a. wetenschapper Mark Boukes, De Speld redacteur Nathan de Groot, Klaas van Eerden, cartoonist Merel Barends de verschillende vormen van satire; op televisie, online, in tekeningen en gingen de deelnemers aan het einde van de reeks naar huis met een MuseumJeugdUniversiteit-diploma.

Het thema van 2019 was ‘Jij bent de Pers’ (herziene BIS aanvraag Persmuseum 2017 - 2020). Dit thema werd vormgegeven door presentatie en programmering in Beeld en Geluid en op locatie, waarin de kracht en consequenties van de open toegang tot (sociale) mediakanalen voor iedereen onderzocht. Een overzicht:

  • 23 januari 2019: KIM nieuwjaarsdebat: journalistiek en activisme staan van oudsher op gespannen voet met elkaar. Journalisten registreren, beschrijven en verslaan de wereld, maar laten het ‘veranderen’ ervan over aan anderen, zoals politici, lobbyisten en activisten. Maar wat als de actualiteit schreeuwt om actie? En als je als journalist een belangrijk podium hebt en een massa kunt mobiliseren? Neem de campagne Schuldvrij! van correspondent Jesse Frederik, de kinderpardon-petitie van presentator Tim Hofman of de oproep tot een Geen-Stijl-boycot van Volkskrant-redacteur Loes Reijmer en NRC-columniste Rosanne Herzberger. Hoe ontpop je je van vlieg-op-de-muur tot luis-in-de-pels? Met welke consequenties? Een debat over de haat-liefde verhouding tussen journalistiek en activisme onder leiding van Nadia Moussaid, onder andere met Thomas Muntz, Ester Gould en Arend Hulshof.
  • 12 mei 2019: Hilarious! Over het succes van Britse humor op de Nederlandse televisie. De Nederlandse televisiekijker is decennialang vermaakt met remakes van Britse comedyseries. Britse TV-kenner en mediajournalist Patrick Bremmers bespreekt samen met dramaturg Ger Apeldoorn, die veel van de series bewerkte voor de Nederlandse markt, de kracht van deze Britse formats en de invloed van Britse satire op Nederlandse komediemakers, cabaretiers en andere humoristen.
  • 17 mei 2019: Rondleiding satirische objecten (Museumkaart exclusive) Conservator Bas Agterberg geeft tekst en uitleg bij de 'satirische objecten' in de tentoonstelling Serieus Grappig. Bekijk onder andere de 'herindelingskaart' van Van Kooten en De Bie, het Buckler-flesje van Youp van 't Hek en het 'soundboard' van Arjen Lubach.
  • 16 juni 2019: Emeritus hoogleraar Nederlandse Letterkunde Herman Pleij neemt je mee door de geschiedenis van satire. Pleij legt op zijn geheel eigen wijze, vol met humor, uit op welke manier spot en satire in literatuur, toneel, cabaret en andere culturele uitingen heeft bijgedragen aan veranderingen in het denken van mensen, in de politiek en maatschappij, en daarmee in onze nationale geschiedenis.
  • 19 juni 2019: Rondleiding spotprenten (Museumkaart exclusive).
  • 26 juni 2019: Boekpresentatie van het boek 'De krant – Een cultuurgeschiedenis', onder redactie van Huub Wijfjes en Frank Harbers. Over 400 jaar krant in Nederland. Begeleid door een talkshow over de krant in heden en toekomst, onder leiding van Eva Hulscher (journalist RTV Noord), met Erik Wijnholds (hoofdredacteur Dagblad van het Noorden), Rennie Rijpma (adjunct-hoofdredacteur digitaal Algemeen Dagblad), Marcella Breedeveld (adjunct-hoofdredacteur NRC Handelsblad en NRC Next) en Gert-Jaap Hoekman (hoofdredacteur Nu.nl).
  • Gedurende het jaar hebben wij ook enkele activiteiten ontwikkeld voor het mediawijzer maken van senioren: ‘Wijs met media voor plussers’: waarin wij het leerden kritisch en doelmatig met media om te gaan en ook welke mooie kansen het internet kan bieden. Tijdens dit arrangement gaan wij met hen in gesprek over nieuwe technologieën, de betekenis van nepnieuws en het online delen van persoonlijke informatie.
De 'herindelingskaart' van Van Kooten en De Bie
Voor kinderen
  • 16 februari t/m 3 maart 2019. Voorjaarsvakantie programmering Satire. Speel mee in een sketch, teken een karikatuur, maak een meme of volg een van de superworkshops van een échte satiricus. Leer nóg betere grappen te maken van cabaretier Klaas van der Eerden, illustrator Merel Barends en schrijver Nathan de Groot (De Speld).
  • 17 maart en 24 maart 2019. Jeugdjournaaldagen.
    Het NOS Jeugdjournaal komt naar Beeld en Geluid! Jeugdjournaalverslaggevers Youssef Abjij en Tamara Seur, Bart Tuinman en Malou Petter leren je tijdens een masterclass alle kneepjes van het vak. Maar je gaat ook zelf aan de slag: net als een echte journalist ga je nieuws selecteren, researchen, interviewen en presenteren. Als je alles hebt gedaan krijg je je eigen perskaart!
  • 5 oktober 2019 tot en met 1 maart 2020 de KinderRadio Fabriek. Kinderen (8-12 jaar) leren niet alleen over de ontwikkeling van de radio, maar gaan er ook zelf mee aan de slag. Door te kijken, luisteren, doen én ervaren maken ze kennis met wat radio is en wat er allemaal bij komt kijken om het te maken.In de KinderRadioFabriek leer je samen met je (groot)ouders over de ontwikkeling en de rol van radio, wat er bij radiomaken komt kijken en ontdek je of jij de skills bezit om een heuse radiomaker te worden!
Workshop televisiemaken

Educatie

Op 4 juni 2019 organiseerden wij de voor leerkrachten uit het PO en VO de docententraining ‘Wij-Zij: Polarisatie in de klas’. Of het nu gaat om de zwartepietendiscussie of een leerling die gepest wordt via Whatsapp, het gesprek van de dag gaat steeds vaker over extremen en tegenstellingen. In deze docententraining leerden we docenten hoe ze hier het best mee omgaan in de klas en welke positie zij zelf kiezen in dit gesprek. Twee groepen met een andere mening of visie op de werkelijkheid worden lijnrecht tegenover elkaar gezet. In de media worden deze tegenstellingen vaak uitvergroot en lijkt er weinig ruimte voor nuance. Hoe leer je deze mechanismen in de media te doorzien? En hoe leer je je leerlingen om beter te luisteren, vragen te stellen en welke positie kies je zelf in dit gesprek?

Dag van de persvrijheid, Festival van het vrije woord: 8 mei 2019

Het Festival van het Vrije woord 2019 stond dit jaar in het teken van online intimidatie en bedreiging van journalisten. Hoeveel komt het voor en hoe beïnvloeden bedreigingen de werkwijze en de inhoud van de journalistiek? Een divers programma met de Persvrijheidslezing door journalist Sheila Sitalsing, een presentatie van onderzoek onder de beroepsgroep door Marjolein Odekerken, workshops en een panel met journalisten die op verschillende manieren te maken hebben gehad met intimidatie.

Collectiebeheer en behoud perserfgoed

Met de fusie van het Persmuseum en Beeld en Geluid, is de Perscollectie eigendom geworden van Beeld en Geluid. Net als voor de fusie, wordt het grootste deel van de Perscollectie opgeslagen en beheerd door het IISG, in opdracht van Beeld en Geluid, contractueel vastgelegd in een periodieke beheerovereenkomst.

In het nieuwe collectiebeleidsplan van Beeld en Geluid is de ontwikkeling van de Perscollectie opgenomen. Vanaf 2020 zal onze missie om de geschreven pers en het vrije woord onder de aandacht te brengen deels worden belegd bij Beeld en Geluid Den Haag (voormalig Museum voor Communicatie in Den Haag), een nieuwe organisatie waarmee ons instituut sinds 2019 een intensieve samenwerking is aangegaan.

In 2019 is de perscollectie van Beeld en Geluid met verschillende nieuwe collecties verrijkt en exposeerden we diverse stukken in onze eigen exposities en extern. De media besteedden verschillende malen aandacht aan belangrijke onderdelen van onze collectie. Daarnaast verzorgden we in 2019 tientallen bruiklenen. Voor een specifiatie hiervan verwijzen we naar die delen van het activiteitenverslag die de perscollectie behandelen.

Toepassing van de codes

Governance Code Cultuur

Het bestuur en toezichthouders van Beeld en Geluid onderschrijven de Governance Code Cultuur. De organisatie is transparant over zijn besturingsmodel en bijbehorende verantwoordelijkheden; hierover maken wij melding op onze website en leggen we verantwoording af in het jaarverslag. Kritische reflectie tussen bestuur en toezichthouders bewerkstelligen wij door jaarlijks een zelfevaluatie uit te voeren. Om zijn toezichthoudende rol op professionele wijze uit te kunnen blijven voeren formuleerde de Raad de wens tot het aanvullen van hun kennis op het gebied van governance en financieel toezicht houden.

Begin 2019 is een nieuw profiel van de Raad vastgesteld en zijn de statuten van de stichting gewijzigd ten behoeve van de borging van de onafhankelijkheid van de Raad van Toezicht. Dit nieuwe profiel omschrijft algemene competenties alsook 9 specifiekere competenties die de deskundigheid en onafhankelijkheid van de Raad waarborgen. Conform dit profiel is in 2019 een nieuw lid geworven met het profiel ‘financieel toezicht’ en is een start gemaakt met de wervingsprocedure voor een lid met het profiel ‘juridische kennis’. De Raad onderschrijft het belang van diversiteit in zijn samenstelling en heeft daar ook het afgelopen jaar aandacht aan besteed in het kader van de wervingsprocessen.

Code Diversiteit en Inclusiviteit

Er is een werkgroep ingericht die zich specifiek bezighoudt met de beleidsontwikkeling en promotie rondom diversiteit en inclusiviteit. Begin 2019 heeft de werkgroep voor een deel van het personeel een workshop georganiseerd over ‘Onbewuste vooroordelen’.

De werkgroep heeft bovendien deelgenomen aan diverse kennisevenementen om ervaringen te delen en op te halen om deze te kunnen toepassen op onze organisatie.

In het kader van het in het afgelopen najaar gepubliceerde Collectiebeleidsplan heeft Beeld en Geluid bijzondere aandacht besteed aan diversiteit binnen onze collectievorming zodat onze schatkamer herkenbaar en relevant is voor alle Nederlanders, met hun verschillen in herkomst, cultuur, leefstijl, voorkeuren, (lichamelijke) capaciteiten, gender en geaardheid.

In 2019 werden er verdere stappen gezet om een breder bereik in doelgroepen te verbreden en om hen aan ons te verbinden. In de programmering is er aandacht besteed aan het thema diversiteit, waaronder in onze communicatie uitingen tijdens de Dutch Media Week en organiseerden we in juni 2019 een LHBTI+ dat waarbij we terugblikken op meer dan vijftig jaar lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders op radio, TV en online. Op deze dag nodigen we makers en publiek uit om elkaar te ontmoeten en te praten over de geschiedenis, het heden en de toekomst van LHBTI+ representatie.

Fair Practice Code

Het onderschrijven van de Governance Code Cultuur en de Code Diversiteit en Inclusie onderschrijft Beeld en Geluid ook de Fair Practice Code en streven wij naar een gezonde culturele sector en een toekomstbestendige arbeidsmarkt en beroepspraktijk.

Risicomanagement

Risicomanagement is essentieel voor een beheerste en integere bedrijfsvoering en als belangrijk fundament in besluitvormings­processen. Beeld en Geluid heeft risicomanagement op een gestructureerde wijze in haar besluitvorming en processen geïmplementeerd. In de visie van Beeld en Geluid creëert risicomanagement waarde en levert deze waarde een organisatie die haar doelstellingen hierdoor met een grote mate van voorspelbaarheid kan realiseren. Risicomanagement is een onmiskenbare schakel voor doelmatigheid en rechtmatigheid vraagstukken.

Onderdeel van het risicobeleid is dat er steeds zorgvuldig wordt afgewogen welke strategische en operationele risico’s de organisatie loopt, welke beheersmaatregelen daartegenover staan en hoe we grip kunnen houden op de effectiviteit van deze maatregelen. Deze plan-do-check-act cyclus van risicomanagement is belegd bij de risico-eigenaren binnen het management. Om dit proces goed te faciliteren is Beeld en Geluid bijgestaan door een extern deskundige.

Binnen Beeld en Geluid is gekozen om het risicomanagement volgens een gestructureerd denk- en werkproces in te richten langs de bekende raamwerken als COSO, RAVC en DRAMBORA. Deze raamwerken geven een goede houvast en handvatten om het risicomanagement te concretiseren en te operationaliseren.

In de volgende paragrafen zijn de belangrijkste risico’s beschreven.

Strategische risico's

De bredere ontwikkelingen binnen de media, waaronder teruglopende reclame-inkomsten en technologische en online innovaties, vereisen de nodige aandacht van de publieke media-instellingen. Afgeleide taken die Beeld en Geluid voor de omroepen uitvoert kunnen daar invloed van ondervinden. In de productie en het bereik van de publieke omroep staan de lineaire radio- en televisie-uitzendingen nog steeds centraal. Het aandeel uitgesteld en on-demand kijken neemt echter snel toe. De omroepen worden steeds actiever in het aanbieden van online platforms, content en programmering. In tegenstelling tot het lineaire radio- en televisiemateriaal van de NPO, stroomt dit type content niet automatisch (volgens de bestaande infrastructuur en overeenkomsten) in het Beeld en Geluid archief. Dit archief verliest daarmee potentieel aan reikwijdte en zeggingskracht: bij ongewijzigde afspraken zal een steeds groter wordend deel van de NPO-productie niet meer bij het media-archief worden bewaard en van daaruit beschikbaar kunnen worden gesteld voor onderzoek, hergebruik en programmering. Eenzelfde risico betreft ook de media die op regionaal en lokaal niveau worden geproduceerd, alsook de commerciële omroepproducties. Beeld en Geluid zal zich de komende jaren extra inzetten om ook deze media te kunnen borgen voor raadpleging en gebruik door toekomstige generaties.

Voor de uitbreiding van de taken van Beeld en Geluid op het gebied van audiovisuele archivering en duurzame digitale bewaring voor andere sectoren dan de landelijke publieke media, kan een wijziging van de (wettelijke) positie van Beeld en Geluid noodzakelijk of wenselijk zijn. Beeld en Geluid verkent op dit moment de mogelijkheden hiertoe, evenals de eventuele gevolgen voor de fiscale positie en extra administratieve lasten.

Beeld en Geluid is voor zijn rol als knooppunt binnen de Nationale Strategie voor Digitaal Erfgoed in steeds grotere mate, direct en indirect, afhankelijk van de cultuurbegroting van het ministerie van OCW. Het subsidiekader voor de periode 2022-2026 wordt op dit moment uitgewerkt en Beeld en Geluid is goed aangesloten bij de voorbereiding.

Naar aanleiding van de realisatie van de fusie met het Persmuseum wordt sinds 2017 een aantal nieuwe taken van Beeld en Geluid uit de Culturele basisinfrastructuur (BIS) en de middelen bestemd voor het beheer van de rijkscollectie gesubsidieerd. Het is het voornemen van het ministerie van OCW deze middelen uiterlijk aan het einde van de subsidieperiode per 2020 structureel aan het budget van Beeld en Geluid onder de Mediabegroting te voegen, waarmee deze activiteiten integraal kunnen worden uitgevoerd en verantwoord.

Operationele risico’s

De interne beheersing bij Beeld en Geluid is op orde en er zijn voldoende interne controlemaatregelen ter voorkoming van ongewenste handelingen. Daarnaast heeft Beeld en Geluid een start gemaakt met de invoering van Rolling Forecasting. Dit dient met name om de interne sturing te verbeteren en de organisatie in staat te stellen flexibeler in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. De jaarlijkse cyclus rond begroting en financieel jaarverslag zal hierdoor niet wijzigen.

De organisatie heeft door het verder opleiden van medewerkers en het aantrekken van nieuwe en/of ontbrekende specialisaties het niveau van haar mensen verder opgevoerd. Het personeelsbestand en de samenstelling daarvan bij het instituut is kwalitatief goed voorbereid op de ontwikkelingen in de komende jaren en grote wijzigingen zijn hierin niet te verwachten.

Beeld en Geluid voert het beheer van het digitale archief zelf uit en loopt daardoor ook zelf de hiermee samenhangende risico’s, zoals bijvoorbeeld storingen die van invloed kunnen zijn op het niveau van de dienstverlening.

Ten slotte berusten de intellectuele eigendomsrechten van het grootste deel van de archiefcollectie van Beeld en Geluid bij derden. Dit materiaal mag meestal slechts onder voorwaarden door Beeld en Geluid worden gebruikt of aan anderen ter beschikking worden gesteld. Deze voorwaarden zijn soms vooraf bepaald maar worden ook vaak ad hoc afgesproken. Beeld en Geluid heeft de verplichting deze rechten te respecteren. Mede door de veelheid aan verschillende afspraken en de zorgvuldigheid waarmee Beeld en Geluid de aan hem toevertrouwde collecties beheert, neemt Beeld en Geluid adequate maatregelen om deze belangrijke rechtenbeheerstaak te bewaken.

Financiële risico’s

Beeld en Geluid zal met ingang van 1 april 2020 een negatieve rente van 0,5% moeten gaan betalen over een groot deel van haar liquiditeiten. Op dit moment is het moeilijk in te schatten of deze rentevergoeding nog verder oploopt of dat begin volgend jaar de Europese bank weer langzaam toe gaat werken naar een positieve rente. Eén en ander zal ook samenhangen met economische ontwikkelingen binnen de EU.

Beeld en Geluid heeft nog steeds een ruime liquiditeitspositie en heeft daarom last van de huidige renteontwikkelingen omdat de waardedaling van de liquiditeiten niet gecompenseerd wordt met een rentevergoeding. Een deel van deze liquiditeit zal in de toekomst aangewend moeten worden voor het aflossen van het vreemde vermogen. Dit betreft een nominale verplichting waarop inflatie geen invloed heeft en derhalve wordt er geen risico gelopen ten aanzien van de toekomstige aflossingsverplichting.

Conform de eisen die het ministerie stelt aan de begroting houdt Beeld en Geluid in haar begroting geen rekening met eventuele prijsstijging van lasten en baten. In de loop van het begrotingsjaar kent het ministerie het accres toe. Hierdoor loopt Beeld en Geluid het risico dat de kostenstijging hoger wordt dan het accres zonder dat er al maatregelen ter compensatie in de begroting zijn opgenomen. Het is niet de verwachting dat het hier om grote financiële risico’s zal gaan en dat er in de tweede helft van 2020 nog ingrijpende maatregelen genomen moeten worden om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen.

Momenteel werkt Beeld en Geluid aan een vergaande vernieuwing van het museum. De ambities zijn hoog en de daarmee gepaard gaande kosten ook. Inmiddels bestaat er een goed zicht op de totale kosten van de vernieuwing, mede omdat het voorlopig ontwerp gereed is. Beeld en Geluid beschikt voor voldoende financiële ruimte om de belangrijkste vernieuwingsambities te realiseren, maar hoopt met inzet van additionele financiering, waaronder bijdragen van fondsen, bedrijven, particulieren en anderen, al haar ambities te kunnen realiseren. Het risico dat kosten alsnog hoger gaan uitvallen is beperkt en vormt geen risico voor de exploitatie ruimte van Beeld en Geluid. Ook met tegenvallende bijdragen uit additionele financiering is al rekening gehouden.

Compliance risico’s

Beeld en Geluid houdt rekening met de geldende compliance eisen vanuit wet- en regelgeving. Dit is o.a. op het terrein van privacy, subsidie, overheden en toezichthouders. Binnen de organisatie zijn er verschillende personen die betrokken bij het proces zodat er geen onnodige risico’s genomen worden.

Tentoonstelling Serieus Grappig